Ngành vận tải container đối mặt với tác động lớn nhất từ kế hoạch thu phí tàu được đóng tại Trung Quốc của Hoa Kỳ
Ngành vận tải container có thể chịu tác động mạnh nhất từ kế hoạch của Hoa Kỳ áp phí đối với tàu đóng tại Trung Quốc, làm tăng chi phí vận chuyển và gây xáo trộn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ngành vận tải biển đang chấn động trước một trong những quyết định có thể gây ảnh hưởng sâu rộng nhất đến ngành ngay trong những tuần đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump.
Tổng thống Hoa Kỳ dự kiến sẽ đưa ra quyết định, có thể trong khoảng một tháng tới, về việc có thực hiện các khuyến nghị từ Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) hay không. Các đề xuất này xuất phát từ cuộc điều tra kéo dài một năm về sự thống trị ngày càng tăng của Trung Quốc trong lĩnh vực hàng hải, đặc biệt là đóng tàu.
Báo cáo của USTR nêu rõ một loạt cáo buộc đối với Bắc Kinh, bao gồm việc Trung Quốc duy trì chi phí lao động thấp một cách giả tạo, buộc chuyển giao công nghệ và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Cơ quan này đề xuất áp dụng mức phí lên tới 1,5 triệu USD mỗi lần cập cảng đối với tàu đóng tại Trung Quốc, 1 triệu USD mỗi lần cập cảng đối với các nhà khai thác vận hành tàu đóng tại Trung Quốc, và các yêu cầu bắt buộc về vận chuyển bằng tàu mang cờ Hoa Kỳ. Hạn chót để công chúng gửi ý kiến là ngày 24 tháng 3, sau đó Tổng thống sẽ đưa ra quyết định cuối cùng.
Theo phân tích của ngân hàng đầu tư Jefferies, phần lớn tàu biển sẽ phải chịu mức phí tối đa dựa trên trọng tải tịnh.
“Những mức phí này có thể khiến các công ty vận tải biển phải tổ chức lại mô hình đội tàu và làm cho các chuyến cập cảng Hoa Kỳ hấp dẫn hơn trên cơ sở giá cước vận chuyển, điều mà các nhà khai thác sẽ hướng tới,” Jefferies nhận định.
Ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất có thể là vận tải container, do các tàu container thường có nhiều điểm dừng tại các cảng. Theo tính toán của Jefferies, mức phí 1,5 triệu USD nếu được phân bổ cho một tàu container trung bình 10.000 TEU cập cảng Hoa Kỳ sẽ tương đương 150 USD mỗi TEU hoặc 300 USD mỗi FEU. Điều này có thể khiến giá cước vận chuyển trên tuyến Trung Quốc – Los Angeles tăng từ 3.000 USD/FEU lên 3.300 USD/FEU. Một lô hàng dầu thô VLCC từ Vịnh Hoa Kỳ đến Trung Quốc hiện có chi phí 8,3 triệu USD, tương đương 4,20 USD/thùng, nhưng nếu tính thêm mức phí 1,5 triệu USD, chi phí sẽ tăng lên 4,95 USD/thùng.
Nếu Trump phê duyệt các biện pháp của USTR, ngân hàng ING của Hà Lan cho rằng tác động lan tỏa sẽ ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu, lòng tin của nhà đầu tư và quan hệ quốc tế, gây ra nhiều bất ổn hơn nữa khi doanh nghiệp phải đối mặt với tình trạng độ tin cậy đến nơi thấp kéo dài với những gián đoạn mới tiềm ẩn và chi phí tăng cao.
Từ đầu thế kỷ 21, Trung Quốc đã trở thành cường quốc thống trị ngành đóng tàu, nâng thị phần từ dưới 10% tổng đơn đặt hàng toàn cầu lên mức hai phần ba vào cuối năm ngoái. Trong khi đó, Hoa Kỳ chỉ nắm giữ 1% thị phần.
Hoa Kỳ đang tìm cách hợp tác với các nhà đóng tàu Hàn Quốc và Nhật Bản để phục hồi ngành công nghiệp đóng tàu của mình, trong khi một trong những quyết định đầu tiên của Trump khi trở lại Nhà Trắng là áp thuế nhập khẩu 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc.
Phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc tại Bắc Kinh bình luận về khuyến nghị của USTR: “Các biện pháp của Hoa Kỳ không chỉ không giúp khôi phục ngành đóng tàu của họ, mà còn làm tăng chi phí vận chuyển trên các tuyến liên quan, đẩy cao lạm phát trong nước, giảm khả năng cạnh tranh của hàng hóa Hoa Kỳ trên toàn cầu và gây thiệt hại cho các nhà khai thác cảng cũng như công nhân bến cảng.”
Trong năm tuần kể từ khi Trump quay lại Nhà Trắng, ông đã gây xáo trộn thương mại thế giới bằng hàng loạt quyết định, bao gồm áp thuế quan, thúc đẩy hòa bình tại Ukraine, gia tăng áp lực tối đa đối với Iran và thành lập Hội đồng Quốc gia về Sự Thống trị Năng lượng. Đối với ngành vận tải biển, việc thực hiện các đề xuất của USTR – một động thái rất được lòng các công đoàn Hoa Kỳ – có thể là quyết định gây chấn động nhất từ trước đến nay.
“Trong bối cảnh ‘Trump 2.0’ đang diễn ra như một chương trình thực tế hàng ngày, đôi khi chỉ với một dòng tweet có thể làm thay đổi thị trường, chúng ta có lẽ nên tạm ngừng việc đưa ra các dự báo đáng tin cậy về cung cầu trong ngành vận tải biển,” một báo cáo gần đây từ công ty môi giới Hartland Shipping nhận định.
Nguồn: Phaata