Sầu riêng dẫn dắt tăng trưởng, mở rộng xuất khẩu
Sầu riêng tiếp tục là ngôi sao dẫn dắt tăng trưởng
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tính riêng tháng 10/2025, kim ngạch xuất khẩu rau quả đạt 961 triệu USD, thấp hơn tháng 9/2025 (1,313 tỷ USD) nhưng vẫn cao vượt trội so với tháng 10/2024 (519 triệu USD).
Trong 10 tháng, Trung Quốc tiếp tục là thị trường chi phối với tỷ trọng 62,9% tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả Việt Nam; tiếp theo là Hoa Kỳ 6,6% và Hàn Quốc 3,9%. Trong nhóm 15 thị trường xuất khẩu lớn nhất, Malaysia tăng trưởng mạnh nhất, đạt 70,2%; trong khi Thái Lan giảm sâu nhất, 55,6%.
Các nhóm trái cây chiến lược tiếp tục là lực kéo chính gồm sầu riêng, xoài, mít, chuối, bưởi, dừa. Trong đó, sầu riêng khẳng định vị thế “ngôi sao của ngành” khi duy trì vai trò mặt hàng chủ lực, tiếp tục dẫn dắt tăng trưởng. Tính đến hết tháng 10/2025, xuất khẩu sầu riêng đã vượt mốc kỷ lục 3,2 tỷ USD của cả năm 2024. So với cùng kỳ năm trước, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng tăng 12,3% so với mức 2,85 tỷ USD của 10 tháng 2024.
Đặc biệt, nửa đầu năm 2025 dù có thời điểm chững lại do quy định mới từ Trung Quốc về yêu cầu xét nghiệm chất vàng O và Cadimi. Tuy nhiên, sau khi vượt qua trở ngại này từ tháng 7/2025, xuất khẩu sầu riêng tăng tốc rất mạnh, riêng quý III đạt 1,94 tỷ USD, tăng 30,3% so với cùng kỳ. Tháng 10 có giảm nhẹ, song đó là do mùa thu hoạch rộ đã qua, sản lượng giảm theo mùa vụ – không phải do yếu tố cầu.
Điểm sáng đáng chú ý khác là vải thiều trong 3 quý đầu năm đạt 73 triệu USD, tăng 312,1% so với cùng kỳ. Ngoài rau quả tươi, nhóm sản phẩm chế biến cũng bứt tốc mạnh. Trong quý III/2025, trị giá xuất khẩu rau quả chế biến đạt 507 triệu USD, tăng 47,4% và chiếm 16,6% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Mở rộng thị trường, chủ động tiêu chuẩn mới
Ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VinaFruit) cho biết, các doanh nghiệp đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao, minh bạch truy xuất nguồn gốc, mã số vùng trồng, mã cơ sở đóng gói, đáp ứng điều kiện khả dụng trong thương mại quốc tế.
Điều này giúp hàng rau quả Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào những thị trường khó tính như: Mỹ, Nhật Bản, Canada, Australia. Việc bưởi Việt Nam chính thức được Australia chấp thuận nhập khẩu được xem là dấu mốc quan trọng, chứng minh năng lực tuân thủ tiêu chuẩn, là “hiệu ứng chất lượng” cho nhiều loại trái cây khác.
Từ tháng 8/2025 đến nay, kim ngạch xuất khẩu rau quả đã duy trì ổn định mức trên 900 triệu USD/tháng. Nếu tốc độ này được giữ vững trong các tháng còn lại của năm, mục tiêu 8,5 tỷ USD năm 2025 hoàn toàn có thể được xác lập.
Đề án phát triển cây ăn quả chủ lực đặt mục tiêu năm 2025 đạt 5 tỷ USD; đến 2030 là 6,5 tỷ USD. Với thực tế hiện nay, ngành rau quả đã vượt xa mức mục tiêu mà Chiến lược 2030 đề ra, mở triển vọng tiến tới mốc 10 tỷ USD chỉ trong 1-2 năm tới.
Có thể thấy, việc chuẩn hóa vùng nguyên liệu theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP tiếp tục là yếu tố then chốt. Từ 1/6/2026, Nghị định 280 của Trung Quốc chính thức áp dụng cơ chế quản lý theo rủi ro, ưu tiên thông quan và tự động gia hạn mã đăng ký 5 năm nếu doanh nghiệp không vi phạm.
Đây vừa là phép thử năng lực kiểm soát chất lượng, vừa là cơ hội vàng để doanh nghiệp Việt Nam xác lập vị thế mới trên bản đồ xuất khẩu rau quả thế giới – từ tăng lượng sang tăng chất, từ đơn hàng sang thương hiệu quốc gia.
Nguồn: tapchikinhtetaichinh
